COUP presenteert in Zaanstad over waardering Post ’65 en Religieus Erfgoed

In de gemeente Zaanstad trapte Gijs Schuurhuis Open Monumentendag 2025 af met een presentatie over de urgente opgave voor religieus én Post 65-erfgoed. In dit artikel ontdek je hoe COUP met een frisse aanpak dit erfgoed betekenisvol houdt en een toekomst geeft. Van kerkenvisie tot de Route ’65-roadmap. We laten zien hoe wij met nieuwe energie bouwen aan behoud én vernieuwing.

Tijdens zijn presentatie onderstreepte Gijs niet alleen hoe noodzakelijk herbestemming is van religieus en post ’65 erfgoed. Hij liet het publiek voelen hoe mooi én uitdagend het is om erfgoed een nieuwe betekenis te geven.

Religieus erfgoed

Wij mensen zijn begaan met onze kerken, we willen dat ze worden herbestemd omdat ze voor ons veel meer waard zijn dan alleen het gebouw. Kerken en kloosters zijn vaak markante plekken in dorpen en steden, die het gezicht van een stad of dorp bepalen en die met ons verbonden zijn door hun unieke verhalen. Ook al zijn we niet religieus: we willen niet dat deze gebouwen van betekenis leeg komen te staan of verdwijnen.

In Nederland staan er totaal circa 8.500 kerken. In de komende 10 jaar verwachten we dat er naar schatting 2.500 kerken leeg te staan, waarvan circa de helft monumentaal is. Deze kerken zijn eeuwenoude dragers van cultuur, geschiedenis en gemeenschapsleven maar dreigen hun functie te verliezen door teruglopend kerkbezoek en afname van vrijwilligers.

COUP biedt een concreet plan van aanpak om deze kerken een nieuw hoofdstuk te geven. Met onze haalbaarheidsonderzoeken onderzoeken wij voor kerkeigenaren en opdrachtgevers de mogelijkheid voor  nieuwe functies of nevengebruik. Als kerkencoach vervullen we een rol voor gemeenten. We ondersteunen het proces waarin gemeenten en kerkeigenaren actief met elkaar in gesprek gaan over de toekomst van kerken.

Om daadwerkelijk verschil te maken, heeft COUP besloten niet alleen te adviseren, maar ook zélf te investeren. Met het Fonds Toekomst Kerkgebouwen (FTK)  nemen wij verantwoordelijkheid voor de herontwikkeling van religieus erfgoed. Uit dit impactfonds worden kerken verworven, gerestaureerd en opnieuw in gebruik genomen, met functies die zowel maatschappelijk als economisch toekomstbestendig zijn.

COUP is de eerste erfgoedadviseur én -ontwikkelaar in Nederland met een eigen fonds voor religieus erfgoed. Inmiddels hebben wij een aantal kerken succesvol verworven en herbestemd en de belangstelling blijft toenemen. Niet alleen impactbeleggers worden uitgenodigd deel te nemen aan het fonds, ook de kerkbesturen zélf kunnen deelnemer worden. De collectiviteit in het fonds en de onderliggende solidariteit biedt naast kerken op A-locaties ook oplossingen voor dorpskerken die weinig mogelijkheden zien voor herbestemming.

ROUTE ’65– De roadmap van COUP voor post ’65-erfgoed‍

Sinds kort staat een nieuw type erfgoed volop in de schijnwerpers: Post ’65. Dit erfgoed, gebouwd tussen 1965-1990 is een boeiende ‘new kid in town.’ Het is jong, eigenzinnig en vaak nog omstreden. De bouw kenmerkt zich door grootschalige vormen, veel beton en glas en een modernistische stijl die niet iedereen meteen omarmt. De gebouwen worden vaak als lelijk bestempeld, terwijl ze juist prachtige verhalen vertellen over de welvaart, emancipatie, vernieuwing en experiment in die jaren.

Wat dit erfgoed waarderen spannend maakt? Deze gebouwen zijn nu toe aan aanpassing, renovatie en verduurzaming. Wat vaak als “rijp voor de sloop” wordt gezien, blijkt een kansrijke basis voor nieuwe functies en frisse energie. Post ’65 daagt ons uit om met andere ogen naar erfgoed te kijken. Dit erfgoed herbestemmen is uitdagend, soms tegendraads en nodigt uit tot discussie. Wij zien het als een kans om ons collectieve verhaal opnieuw te vertellen. COUP ziet een uitdaging in het erkennen van de waarde van deze gebouwen alvorens deze verdwijnen of gesloopt worden. We laten jou zien hoe leuk het proces is om Post ’65 erfgoed nieuw leven in te blazen en openen graag de discussie hierover!

Gijs legt in zijn presentatie uit op welke criteria de waardering van post ’65 erfgoed in de toekomst gebaseerd zal zijn.

Nieuwe waarderingsmethode erfgoed

De waardering van post ’65 erfgoed zal met name gebaseerd zijn op de verhaallijnen die zich in- en omtrent dit nieuwe erfgoed hebben afgespeeld.  

De eerste stap in die waardering is gezet door het RCE met een aanwijzingsprogramma. Inmiddels zijn 15 Post ’65-gebouwen al monumentaal verklaard. Deze nieuwe waarderingsmethode is een herpositionering van hoe we erfgoed bekijken. Onder de opdrachtgevers is er behoefte aan begeleiding in deze waarderingsmethode.

Daarom heeft COUP ROUTE ’65 ontwikkeld: een roadmap waarmee gemeenten hun Post ’65 gebouwen kunnen definiëren, inventariseren en integreren met de Omgevingswet. Een frisse, gestructureerde aanpak die laat zien hoe leuk het proces is om jong erfgoed nieuw leven in te blazen.

Samen de uitdaging aangaan?

Ben jij eigenaar van een kerk of Post ’65-object? Of werk je bij een gemeente die met deze vraagstukken te maken heeft?

COUP gaat graag met je in gesprek!

Neem contact op met Gijs via e-mail: gijs.schuurhuis@coup-group.com of stuur hem een DM.

‍

‍